Żałoba to przede wszystkim nie choroba, ale odpowiedź na stratę. Jest to naturalna reakcja na śmierć lub utratę czegoś ważnego w naszym życiu.  Żałoba jest bolesnym procesem i czas jej trwania zależy od osoby. U niektórych osób można wyszczególnić etapy, przez które przechodzą po stracie kogoś bliskiego. Na początku może pojawić się szok i niedowierzanie lub zaprzeczanie.  Taka reakacja może trwać kilka godzin, a czasem nawet dni.

Czym jest żałoba?

Mówiąc o żałobie najczęściej mamy na myśli stan emocjonalny po śmierci kogoś bliskiego. Żałoba jednak może pojawić sie również jako opowiedź na stratę nie tylko bliskiego człowieka, ale także kogoś z kim łączyła nas pewna więź, na przykład możemy odczuwać ogromy smutek po śmierci naszego ulubionego piosenkarza lub pisarza. Wiele osób odczuwa żałobę po śmierci ukochanego psa lub kota. Każda zmiana, taka jak przeprowadzka, utrata pracy bądź rozpad małżeństwa  oznacza, że coś się kończy i z czymś musimy się pożegnać. Najtrudniejsza ze strat, z którą trudno się pogodzić, to strata kogoś bliskiego: partnera, dziecka lub rodzica.

Fazy trwania żałoby

Wiadomość o śmierci bliskiej dla nas osoby jest tak trudna, że nasz umysł broni się wykorzystując mechanim zaprzeczania. Nie ważne czy przygotowywaliśmy sie na śmierć tej osoby, bo od dawna chorowała, czy też śmierć nastąpiła na skutek wypadku i była dla nas ogromnym zaskoczeniem. Nie chcemy uwierzyć w to, co usłyszeliśmy i towarzyszy nam poczucie, że to nie dzieje się naprawdę. Gdy ktoś z Twojej rodziny lub przyjaciół stracił kogoś bliskiego, to właśnie w tym momencie może bardzo potrzebować Twojej pomocy z organizowaniem pogrzebu i innych czynności.

Faza cierpienia: Gdy zrozumiemy, że naprawdę straciliśmy kogoś bliskiego, następuje faza cierpienia. To wówczas dochodzi do nas, że zmarł ktoś bliski, kogo już nie zobaczymy. Pogrzeb jest ważnym wydarzeniem, które pomaga pożegnać się ze zmarłą osobą. Jest to stresujące wydarzenie, więc u osób w żałobie możemy zauważyć różne zachowania. Na przykład, może nam się wydawać , że ktoś całkiem spokojnie zachowuje się podczas pogrzebu, ale to dlatego, że zażył tabletki uspokajające. Inne osoby na ogromny stres mogą reagować śmiechem. Oczywiście pogrzeb to najmniej odpowiednie miejsce do śmiania się, ale pamiętajcie, że niektórzy reagują histerycznym śmiechem na bardzo stresujące sytuacje lub na skutek leków i nie robią tego specjalnie.

Czas po pogrzebie jest ogromnie trudnym czasem dla każdego, kto jest w żałobie. Pusty dom i świadomość, że ta osoba nie odbierze od nas telefonu, nie odpisze na wiadomość  i już nigdy nie usłyszymy jej głosu, jest trudna do zniesienia. Mogą nam wtedy towarzyszyć różne emocje takie jak lęk, niepokój, strach, smutek czy poczucie pustki. Osobom w żałobie zdarza się słyszeć lub czuć zapach osoby, która zmarła, dlatego czują wtedy przerażenie, że wariują. Takie złudzenia na krótko po śmierci nie są jeszcze powodem do obaw.

Często zdarza się, że odczuwamy złość do samych siebie, że nie uczyniliśmy niczego, aby zapobiec śmierci lub że nie zdążyliśmy powiedzieć czegoś ważnego osobie zmarłej.

Po kilku tygodniach lub nawet miesiącach nasz apetyt oraz poziom energii powoli wracają do normy. Powoli zaczynamy wracać do czyności, które wykonywaliśmy wcześniej, co nie oznacza że nie myślimy już o zmarłej osobie. Zdecydowanie nie jest to proces, który wydarzy się w ciągu jednej nocy, a raczej taki, który będzie trwał dosyć długo. Co więcej, przeżywanie żałoby może wyglądać jak sinusoida, to znaczy, że będą dni podczas których poczujemy się lepiej, ale zdarzyć się mogą takie, podczas których nasz smutek będzie bardziej wyraźny (na przykład pierwsze Święta Bożego Narodzenia bez bliskiej nam osoby).

Ile powinna trwać żałoba?

Na to pytanie nie da się opowiedzieć jednoznacznie. Tak jak napisałam wcześniej, proces żałoby u każdego przebiega inaczej i jest to sprawa indywidualna. W niektórych źródłach możecie natrafić na informacje o tym, że żałobę powinno się przechodzić rok lub kilka miesięcy w zależności o tego, kim była dla nas osoba zmarła. Moim zdaniem nie można tego procesu wstawić w tak sztywne ramy.

Żałoba przejawia się na wiele różnych sposobów. W poniższej tabeli przedstawiłam jedne z najczęściej występujących rekacji na żałobę. Jak można zauważyć,  żałoba nie polega tylko na odczuwaniu smutku i innych emocji. To także proces, który oddziaływuje na nasze ciało i aktywność społeczną.