Ze względu na to, czy jesteśmy formalnymi opiekunami czy też nieformalnymi (członkami rodziny) to opieka nad osobą chorą na demencję wymaga wiele cierpliwości. Poniżej opisałam kilka wskazówek, które mogą przydać się Wam podczas pracy ze starszą, chorą na demencję osobą.
1. Poznaj tę osobę.
Pracując z osobą, która cierpi na chorobę Alzheimera dobrze jest dowiedzieć się na początku co lubi, a czego nie lubi ta osoba. Na przykład, niektórzy nie mają nic przeciwko gdy złapiesz ich za rękę podczas spaceru, podczas gdy inni nie znoszą gdy się ich dotyka. Są ludzie, którzy uwielbiają zaczynać dzień od filiżanki kawy, są też tacy, którzy nie lubią jeść śniadań. Dowiedz się, jakie preferencje ma Twój podopieczny i staraj się je uszanować. Najgorszym rozwiązaniem jest modyfikowanie zachowań, które nie zagrażają zdrowiu, ale chcesz je zmienić, bo uważasz że każdy powinien robić rzeczy w określony przez Ciebie sposób.
Następnym dobrym sposobem na lepsze poznanie danej osoby jest dowiedzenie się o kilku interesujących faktach z jej życia. Jaka jest jej/jego ulubiona piosenka? Gdzie Twój podopieczny poznał swoją żonę, gdzie poszedł do szkoły? To tylko niektóre z pytań, które możesz zadać. To, czy uzyskasz odpowiedz zależy od stopnia zaawansowania choroby, jednak większość informacji można uzyskać od członków rodziny.
2. Pamiętaj o uśmiechu!
Jak już wcześniej wspominałam, osoba z demencją może nie będzie potrafiła zakomunikować tego co widzi, ale z pewnością będzie potrafiła rozpoznać Twój stan emocjonalny. Ton Twojego głosu czy mowa ciała mogą wiele powiedzieć. Dlatego uśmiechaj się jak najczęściej, być może Twój podopieczny będzie się też częściej uśmiechał do Ciebie.
3. Zwolnij.
Zdaję sobie sprawę z tego, że bycie opiekunem wymaga wykonania wielu czynności. Nie zawsze jednak pośpiech jest wskazany. Zwolnij tempo przy wykonywaniu niektórych czynności, wyrażaj instrukcje krok po kroku. Pozwól, aby niektóre czynności osoba z demencją wykonała sama, nawet jeśli zabiera to dużo więcej czasu.
4. Przedstawiaj się.
Być może będziesz musiała przedstawić się więcej niż jeden raz. Przypominaj osobie z demencją kim jesteś i po co do niej przychodzisz. Informuj ją o tym co zamierzasz robić. Na przykład, przy pomocy w braniu kąpieli, uprzeć, że chciałabyś zdjąć jej spodnie, jednocześnie zaczekaj na jej potwierdzenie.
5. Komunikacja.
Zadbaj o to, aby mówić jasno i wyraźnie. Nie poruszaj zbyt wielu wątków w jednej wypowiedzi. Jeśli Twój podopieczny nosi okulary i/lub aparat słuchowy, to upewnij się, że ma okulary, a aparat jest włączony i dobrze dopasowany.
6. Wycofaj się.
Jeśli podopieczny zaczął zachowywać się agresywnie, to odsuń się na jakiś czas, daj mu trochę odpocząć. Po jakimś czasie dokonaj ponownej oceny sytuacji i ponów działanie. Ważne jest, aby zastanowić się nad tym co spowodowało złość. Być może oświetlenie w pokoju jest niewystarczające i osoba z demencją czuje się zdezorientowana. Poszukaj źródła takiego zachowania, które można wyeliminować.
7. Pamiętaj o ciszy.
Zadbaj o to, aby zredukować niepotrzebny hałas. Jeśli z ulicy dochodzą dźwięki ruchu, to zamknij okno. Jeśli masz włączone i radio i telewizor, to wybierz jedno urządzenie. Unikaj też miejsc, gdzie są tłumy ludzi, na przykład centrum handlowego w weekend.
8. Nie kłóć się.
Mimo, że to trudne, czasem trzeba zaakceptować niektóre rzeczy, zachowania, złośliwe uwagi. Kłótnia i udowodnienie, że masz rację może mieć nieprzyjemne skutki i bardzo negatywnie wpłynąć na relację pomiędzy Tobą a Twoim podopiecznym.
9. Zachęcaj.
Na pewno jest kilka czynności, które Twój podopieczny jest w stanie wykonać samodzielnie. Zachęcaj go do tego i pochwal za wykonanie zadania, na przykład, za zjedzenie śniadania.
10. Dbaj o bezpieczeństwo.
Pochowaj wszystkie ostre narzędzia, tak aby ani Tobie, ani Twojemu podopiecznemu przez przypadek nic się nie stało.
11. Odwróć uwagę.
Jeśli przeczuwasz, że Twój podopieczny za chwilę zacznie się zachowywać agresywnie lub że interesuje go coś, co nie powinno, postaraj się odwrócić jego uwagę. Na przykład, jeśli widzisz, że podopieczny wpatruję się w jakąś osobę i chce do niej iść, to stań przed nim tak, aby przed sobą miał Twoją twarz, złap go za rękę, odciągnij delikatnie, zaproponuj oglądanie telewizji, przejrzenie albumu ze zdjęciami, pójście na spacer lub pokaż mu coś interesującego.
12. Porozmawiaj z innymi.
Porozmawiaj z innymi o tym co robisz, a co nie działa. Zapisz sobie dokładny przebieg sytuacji i skonsultuj to z psychologiem, pracownikiem socjalnym lub doświadczonym opiekunem.
To tylko 12 wskazówek na to aby choć trochę ułatwić pracę z osobą chorą na demencję. A jakie są Wasze sposoby?