Często słyszę pytanie dotyczące tego, ile przeciętnie trwa choroba oraz jak przebiega. Odpowiedź na to pytanie nie jest niestety jednoznaczna ponieważ choroba Alzheimera może przebiegać inaczej u każdego pacjenta. U niektórych osób objawy mogą być zaostrzone, u innych choroba może mieć bardzo szybki przebieg.
Niemniej jednak, badacze postanowili dokładniej przyjrzeć się temu jak choroba postępuje i podzielić jej przebieg na różne etapy. Poniżej przedstawiam Wam etaty choroby opracowane przez Barry’ego Reisberga, który jest twórcą bardzo znanej skali Oceny Nasilenia Otępienia (ang. Global Deterioration Scale, GDS). Skala ta dzieli zaburzenia funkcji poznawczych na 7 etapów. Zaznaczam, że nie u każdego pacjenta objawy będą przebiegać w opisanej kolejności oraz niekoniecznie musi on doświadczać wszystkich symptomów.Nawet jeśli chodzi o czas, to cały proces chorobowy waha się od 2 do 20 lat, średnio jednak osoby z chorobą Alzheimera umierają po 8 latach od wystąpienia pierwszych objawów.
Poszukując informacji o fazach lub przebiegu choroby Alzheimera możecie często natrafić na trochę inną, skróconą wersją przebiegu choroby Alzheimera. Dzieli ona przebieg choroby na trzy stadia: otępienie łagodne, (2) otępienie średnio zaawansowane, (3) otępienie zaawansowane (Knopman i in., 2002).
Otępienie łagodne
W łagodnym stadium otępienia pacjent często zapomina o wydarzeniach, które miały miejsce stosunkowo niedawno (np. sprzed tygodnia lub kilku dni). Często powtarza swoje wypowiedzi lub zadaje te same pytania. Charakterystycznym objawem jest też zubożenie języka i sytuacje w których chory nie może przypomnieć sobie odpowiedniego słowa. Pogorszeniu ulega także poruszanie się a także zarządzanie pieniędzmi, wykonywanie złożonych czynności, ocena sytuacji- chory np. może zaprosić do domu nieznane osoby, które stanowią potencjalne niebezpieczeństwo, ale w jego ocenie to symaptyczni ludzie. Podczas tego stadium zauważyć można spadek koncentracji i zaangażowania w czynności, które wcześniej sprawiały radość.
Otępienie umiarkowane (średnio zaawansowane)
W tym stadium pamięć ulega znacznemu pogorszeniu. Pacjent ma problemy z rozpoznawaniem znanych mu osób. Coraz trudniej porozumieć się z chorym. Narastające objawy choroby w dużym stopnnniu ograniczają samodzielność chorego. Chory nie radzi on sobie z wieloma codziennymi zadaniami, może wykonywać tylko proste czynności w obrębie domu.
Otępienie bardzo zaawansowane
Zaburzenia pamięci ulegają znaczeniu pogorszeniu. Chory gubi się w znanych mu miejscach, np. ma trudności z odnalezieniem drogi do toalety. Wykonywanie codziennych czynności, w tym samodzielne ubieranie się, jedzenie, dbanie o higienę osobistą, jest poza możliwościami chorego. (Knopman i in., 2002).
Bardziej dokładny opis zmian towarzyszących rozwojowi choroby Alzheimera zawiera skala GDS (ang. Global Deterioration Scale) autorstwa Reisberga i współpracowników (1982), która opisuje objawy dla siedmiu stadiów:
Stadium 1: Bez zaburzeń poznawczych
W tym stadium diagnoza zaburzeń poznawczych przeprowadzona przez lekarza lub psychologa nie ujawnia osłabienia pamięci. Chory nie zauważa żadnych zmian dotyczących jego funkcjonowania pod względem pamięci lub innych funkcji poznawczych.
Stadium 2: Bardzo łagodne zaburzenia poznawcze
Pacjent zaczyna zauważać pogorszenie się pamięci. Od czasu do czasu zdarzają się mu sytuacje w których odłożył dany przedmiot i nie pamiętał gdzie lub zapomniał o kilku spotkaniach. Zdarza mu się także zapomnieć imienia znajomego lub brakuje mu słowa podczas dłuższej wypowiedzi. Jest to frustrujący czas dla pacjenta, ponieważ zauważa on zmiany jednak podczas diagnozy wyniki nie odbiegają od normy. Jednak stres związany z martwieniem się o swoją pamięć, może ją dodatkowo upośledzać.
Stadium 3: Łagodne zaburzenia poznawcze (Mild cognitive impairment, MCI)
W tym którym deficyty funkcji poznwczych stają się wyraźnie widoczne. Jeśli osoba nadal pracuje, wówczas spadek funkcjowania często zostaje odnotowany przez jej/jego współpracowników np. dłuższy czas ukończenia zadania. Często pojawiają się komentarze, reakcje chorego nieadekwatne do sytuacji. Charakterystycznym dla tego stadium objawem są trudności w przypominaniu sobie słów i nazwisk, trudność zapamiętania nazwisk nowo poznanych osób. Pacjent ma problemy z odtworzeniem informacji, które dopiero co przeczytał w książce lub gazecie. Chory może mieć tendencje do zgubienia się w podróży, ale raczej w miejscach mało mu znanych np. podczas wycieczki do innego miasta. do nieznanego miejsca.
Stadium 4: Umiarkowane zaburzenia poznawcze
Pacjent ma słabą orientację w aktualnych wydarzeniach. Dużo trudniej jest przywołać mu z pamięci wydarzenia z własnego życia. Pojawiają się również zaburzenia koncentracji, problemy z liczeniem, pogorszenie umiejętności zarządzania własnymi finansami, niemożność wykonywania złożonych zadań. Często nie obserwuje się zaburzeń w zakresie orientacji co do czasu i osoby, chory także rozpoznaje znane miejsca i osoby, choć może mylić ich imiona.
Co sprawia trudność członkom rodziny, to to, że w tym stadium chory częstow wypiera fakt poważnych problemów z pamięcią. W sferze emocjonalnej pojawia się obojętnienie.
Stadium 5: Średniogłębokie zaburzenia poznawcze
Ze względu na narastające trudności chory nie jest w stanie żyć samodzielnie i wymaga pomocy innej osoby. Zaburzenia pamięci są na tyle głębokie, że pacjent często nie jest w stanie przypomnieć sobie niektórych, nawet bardzo ważnych faktów z własnego życia (np. adresu czy numeru telefonu). Mogą występować zaburzenia w ocenie czasu lub miejsca. Chory nie wymaga pomocy przy jedzeniu lub myciu się, może jednak mieć trudności w ubieraniu się stosownie do okoliczności.
Stadium 6: Głębokie zaburzenia poznawcze
W tym stadium pacjent nie orientuje się w czasie i otoczeniu, myli przeszłość z teraźniejszością. Może zapomnieć imię małżonka, czy innej osoby, która jest jego opiekunem. Dużą trudność sprawiają opiekunom częste zmiany nastroju chorego, halucynacje, zachowania agresywne.
Stadium 7: Bardzo głębokie zaburzenia poznawcze (głębokie otępienie)
W przebiegu tego stadium stopniowo zanikają zdolności do porozumiewania się. Początkowo chory wypowiada proste zdania, słowa, później wydaje już tylko pojedyncze dźwięki. Nieodzowna jest pomoc choremu w myciu i jedzeniu. Chory traci możliwości ruchowe (np. przestaje chodzić), występuje nietrzymanie moczu. Obecne są też objawy neurologiczne, świadczące o uogólnionym uszkodzeniu kory mózgowej. Chory powoli umiera.
Pomocny artykuł,zajrzałam tu zaniepokojona stanem teściowej którą opiekuje się od ponad 7 lat.Nie mam już kontaktu słownego,już nie potrafi ustać na nogach,przykurcze nóg i palców doni,ciągle ma zamknięte oczy i nie reaguje na dotyk.Miałam zamiar wzywać lekarza ale widzę że ten stan jest ostatnim etapem choroby.Chorobe zdiagnozowano 8 lat temu ale objawy opisane wyżej były widoczne znacznie wcześniej tzn 0k 3 lata to by znaczyło że choruje ponad 10 lat .Przestanę się denerwować że coś robie nie tak i że niewłaściwa opieka jest przyczną takiego stanu chorej.Z tego co widzę muszę być przygotowana na odejście i że to nieuchronne.Wszystkim opiekującym się życzę wytrawałości bo choroba dotyka opiekuna i całą rodzine .Jestem wykończona psychicznie i fizycznie ale nie planowałam nigdy żeby oddać do zakładu bo zawasze mam w pamięci stan teściowej po 3 tygodniowym pobycie w szpitalu.Odleżyny leczyłam 3 miesiące .
opiekuje sie moja tesciowa kilka lat jest mi bardzo ciezko to jest ostatnia faza jej choroby do zakladu nie mam sumienia oddac i na pomoc rodziny nie mam co liczyc bo ciagle maja przeszkody teraz juz czynnosci higieniczne robie na lozku i wczoraj poprosilam meza zeby mi pomogl podniesc i maz mi zarzucil ze to ja doprowadzilam do tego stanu ze nie chodzi jest mi bardzo przykro za tyle lat opieki nie moge sobie poradzic z takim upokorzeniem calymi dniami siedze w domu nigdzie nie wyjezdzam a tu takie podziekowanie mnie spotkalo to jest okropne zawsze dbalam maz nie agazowal sie do opieki i ciagle mnie krytykowal jak cos potrzebowalam nieraz nie prosilam tylko sama sobie radzilam to jest dla mnie straszne